Z NOTATNIKA PODRÓŻNIKA

Pamiętam, jak będąc na Bornholmie wdałam się w rozmowę z oprowadzającą mnie po ruinach tamtejszego zamku przewodniczką. Chodziło o turystów, z których miejscowi jakby nie było w dużej mierze żyją, choć równocześnie robią też wszystko, aby uchronić stanowiącą oazę spokoju wyspy tłumem rozkrzyczanych gości. Wiadomo jacy są ludzie na wakacjach, zwłaszcza ci, którzy uważają, że skoro płacą, to wszystko im się należy. Bardzo mi się podobało zdanie jakie wówczas usłyszałam: „Bornholm to wyspa turystyczna. Ale „turystyczna” nie znaczy: >dla turystów<, tylko: >z turystami<” – mówiła pani-Bornholmianka. Rzeczywiście, turyści są tam mile widziani, ale miejscowi umieją zachować umiar pomiędzy zarabianiem, a obroną swojej prywatności i rzuconego między fale Bałtyku skrawka lądu, który jest przecież ich. Stąd takie oburzenie wzbudził wśród nich pomysł otworzenia restauracji Mc`Donald`sa (-Przecież śledzie z naszych wędzarni są dużo lepsze! – tłumaczyli mi), sprzeciwiają się też wielkim billbordom z reklamami. Dbałość o harmonię z naturą sprawia, że nawet drogowskazy zamiast na blaszanych tablicach, w miarę możliwości robi się np. na drewnie czy kamieniach. Mało tego – mimo pięknych, piaszczystych plaż, jakoś nie przychodzi nikomu do głowy wzorowanie się na nadmorskich kurortach np. Ibizy, czyli zamiast ciągów hotelowych rozbrzmiewających nocą dyskotekowymi rytmami oferuje się co najwyżej rozsiane po lesie, bungalowy do których przyjeżdża się m.in. w poszukiwaniu ciszy i spokoju. W stosunku do turystów Bornholmczycy są mili, otwarci, życzliwi, ale nie znaczy że muszą spełnić ich każdą zachciankę. Wiedzą dobrze, że dogodzić wszystkim się nie da, lepiej więc ukierunkować się na jeden typ klientów (w tym przypadku akurat tych, którzy preferują wypoczynek na łonie natury), niż zajmować się wszystkimi, wzajemnie sobie przeszkadzającymi. Co tu kryć, lubię Borhnolmczyków za tę konsekwencję, a Bornholm – za to że jest jaki jest...